آن‌چه در این مقاله می‌خوانید:
- ابر چیست؟
- فناوری ابری چیست؟
- سه مدل اصلی سرویس ابری چیست؟
- انواع مختلف استقرار ابر کدام است؟
- فناوری ابری چه تفاوتی با مدل سنتی سرور-کاربر اینترنت دارد؟
- مزایای استفاده از فناوری ابری
- سوالات متداول
فناوری ابری یک تکنولوژی در حال رشد و توسعه است که هر روز خدمات جدیدی را به کاربران خود ارائه می‌کند. با استفاده از فناوری ابری می‌توانید در هر نقطه‌ای از دنیا و فقط با داشتن یک سیستم متصل به اینترنت به فایل‌ها و برنامه‌های خود دسترسی داشته باشید. استفاده از فناوری ابری برای کسب و کارها، باعث کاهش هزینهها میشود؛ هم‌چنین سازمان‌ها دیگر نیازی به هزینه برای به‌روزرسانی و نگهداری سرورهای خود ندارند؛ زیرا سرویس‌های ابری خودشان این کار را انجام می‌دهند.
فضای ابری چیست؟
کلمه‌ی ابر (cloud) به سرورها، پایگاه‌های داده و نرم‌افزارهایی که بر روی آن‌ها اجرا میشود و از طریق اینترنت قابل دسترسی هستند اطلاق میشود. این سرورها در مراکز داده در سراسر جهان پراکنده شده‌اند. با استفاده از فناوری ابری، کاربران و شرکت‌ها مجبور نیستند که سرورهای فیزیکی را خودشان مدیریت کنند یا این‌که برنامه‌های نرم‌افزاری را بر روی ماشین‌های خود اجرا کنند.
در ابر محاسبات و ذخیرهسازی به جای سیستم کاربر و به صورت محلی، بر روی این سرورهای مرکز داده انجام میشود. به همین دلیل است که کاربران میتوانند پس از خرابی تلفن قدیمی خود با یک گوشی جدید وارد حساب کاربری اینستاگرام خود شوند. ارائهدهندگان ایمیل ابری مانند Gmail و ارائهدهندگان ذخیرهسازی ابری مانند Dropbox یا Google Drive هم به همین ترتیب کار می‌کنند.
تغییر به سمت رایانش ابری برخی از هزینه‌های بخش IT را از یک سازمان حذف می‌کند. به عنوان مثال، شرکت‌ها دیگر نیازی به نگهداری و به‌روزرسانی سرورهای خود ندارند، زیرا ارائه‌دهنده‌ی خدمات ابری این کار را برای آن‌ها انجام می‌دهد. استفاده از فناوری ابری برای شرکت‌های کوچکی که قادر به تهیه‌ی زیرساخت داخلی نیستند هم قیمتی مقرون‌به‌صرفه دارد. با استفاده از فناوری ابری، فعالیت شرکت‌ها در سطح بین‌المللی آسان‌تر میشود؛ زیرا کارمندان و مشتریان میتوانند از هر مکانی به فایل‌ها و برنامه‌های مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند.
فناوری ابری چیست؟
فناوری ابری با کمک فناوری به نام مجازی‌سازی امکان‌پذیر شد. فناوری مجازی‌سازی امکان ایجاد یک کامپیوتر مجازی دیجیتالی را فراهم می‌کند که مانند یک کامپیوتر فیزیکی با سخت‌افزار خاص رفتار می‌کند. در اصطلاح به چنین کامپیوتری ماشین مجازی می‌گویند. وقتی که ماشین‌های مجازی به درستی پیاده‌سازی شوند، حتی اگر روی یک سیستم فیزیکی شبیه‌سازی شده باشند به هیچ عنوان با هم تعامل ندارند و فایل‌های یک ماشین مجازی برای ماشین‌های مجازی دیگر قابل مشاهده نیستند.
ماشین‌های مجازی به شیوه‌ی بهینه‌تری از سخت‌افزار میزبان خود استفاده می‌کنند. با اجرای همزمان تعدادی از ماشین‌های مجازی، یک سرور فیزیکی به چندین سرور تبدیل شده و یک مرکز داده نیز به مجموعه‌ای از مراکز داده تبدیل میشود که قابلیت سرویس‌دهی به بسیاری از سازمان‌ها را دارند. بنابراین، ارائهدهندگان ابری میتوانند با صرف هزینه‌ی کمتر، سرورهای خود را در اختیار افراد بیشتری قرار دهند.
ارائهدهندگان خدمات ابری به طور معمول چندین نسخه‌ی پشتیبان از سرویس‌های خود را در چندین ماشین مجازی و در نقاط مختلف ذخیره می‌کنند. کاربران میتوانند با استفاده از اینترنت و بدون توجه به دستگاه مورد استفاده به ابر دسترسی داشته باشند.
سه مدل اصلی سرویس ابری چیست؟
مدل‌های خدمات ابری دسته‌هایی از خدمات هستند که ارائهدهندگان ابری به کاربران و مشاغل ارائه می‌کنند.
-
زیرساخت به عنوان سرویس (Infrastructure-as-a-Service – IaaS)
در زیرساخت به عنوان سرویس همه‌ی زیرساخت‌های مورد نیاز کاربر که شامل سرور فیزیکی، سیستم عامل، فضای ذخیرهسازی و … است بدون پرداخت هزینه‌ی گزاف و تنها با اتصال به اینترنت در اختیار کاربر قرار می‌گیرد. قبل از به وجود آمدن رایانش ابری، بیشتر کسب و کارها با ایجاد زیرساخت‌ها در محل خود، میزبانی برنامه‌هایشان را بر عهده می‌گرفتند. در این روش نگهداری و مدیریت زیرساخت بر عهده‌ی شرکت‌هاست و در صورت افزایش حجم اطلاعات، شرکت‌ها مجبور به صرف هزینه برای ارتقای این زیرساخت هستند.
زیرساخت به عنوان سرویس، بهترین راهکار برای شرکت‌هایی است که نیازمند زیرساخت برای نگهداری اطلاعات خود هستند. با استفاده از زیرساخت به عنوان سرویس ، می‌توانید ذخیرهسازی، محاسبات، شبکه‌سازی و سایر سرویس‌ها را در فضای ابری انجام دهید. در زیرساخت به عنوان سرویس، نگهداری و مدیریت سرویس هم بر عهده‌ی شرکت ارائه‌دهنده است. این سرویس برای کسب‌و‌کارها مقرون‌به‌صرفه است و در صورت افزایش حجم اطلاعات فقط کافیست فضای ذخیرهسازی خود را افزایش دهند. اَبر دِراک یکی از ارائهدهندگان زیرساخت به عنوان سرویس است.
-
پلتفرم به عنوان سرویس (Platform-as-a-Service – PaaS)
پلتفرم به عنوان سرویس یک سطح بالاتر از IaaS است. پلتفرم ابری به عنوان سرویس شامل ابزارهای توسعه، زیرساخت و سایر پشتیبانی‌ها برای ساخت برنامه‌ها میشود. توسعه‌دهندگان میتوانند بدون نیاز به خرید یا اجاره‌ی زیرساخت و نصب نرمافزار بر روی سیستم خود بر روی توسعه‌ی برنامه‌های خود تمرکز کنند. از قابلیت‌های این سیستم می‌توان به خدمات میزبانی وب، فضای ذخیرهسازی اطلاعات، خدمات پشتیبانی و نرمافزار سرور، ابزارهای طراحی و توسعه نرمافزار و … اشاره کرد.
با پلتفرم ابری بیشتر آشنا شوید
-
نرمافزار به عنوان سرویس (Software-as-a-Service – SaaS)
نرمافزار به عنوان سرویس یک روش مبتنی بر ابر برای ارائهی نرمافزار به کاربران است. کاربران نرمافزار به عنوان سرویس به جای خرید و نصب برنامه، میتوانند در این برنامه مشترک شوند. با استفاده از نرمافزار به عنوان سرویس برنامه‌های شما در سرورهای ابری اجرا می‌شوند و می‌توانید در هر موقعیت مکانی و از طریق هر دستگاه متصل به اینترنت با آن ارتباط برقرار کنید؛ به طور مثال به جای نصب برنامه‌ی Word بر روی سیستم خود، می‌توانید از سرویس google docs استفاده کنید.
انواع مختلف استقرار ابر کدام است؟
مدل‌هایی که در بالا مورد بحث قرار گرفت نحوه‌ی ارائهی خدمات از طریق ابر را توصیف می‌کردند. با توجه به نحوه‌ی استقرار سرورهای ابری در مکان‌های مختلف و مدیریت آن‌ها هم می‌توان دسته‌ندی های مختلفی را برای استقرار ابری تعریف کرد.
رایج‌ترین استقرارهای ابری عبارتند از:
ابر خصوصی
ابر خصوصی یک سرور، مرکز داده یا شبکه‌ی توزیع شده است که به طور کامل به یک سازمان اختصاص داده میشود.
برای آشنایی بیشتر با انواع سرورهای ابری اینجا کلیک کنید
ابر عمومی
ابر عمومی سرویسی است که توسط یک ارائه‌دهنده‌ی خارجی اجرا میشود و توسط چند سازمان به اشتراک گذاشته میشود. ابر عمومی ممکن است شامل سرورهایی در یک یا چند مرکز داده باشد. با استفاده از فناوری ماشین‌های مجازی، سرورهای فردی میتوانند توسط سازمان‌های مختلفی به اشتراک گذاشته شوند که به این وضعیت چند اجاره‌ای می‌گویند؛ زیرا چندین مستأجر فضای یک سرور را اجاره می‌کنند.
ابر ترکیبی
در ابر ترکیبی، ابرهای عمومی و خصوصی را با هم ترکیب می‌کنند و حتی ممکن است از سرورهای فیزیکی موجود در محل هم استفاده کنند. یک سازمان میتواند از ابر خصوصی برای برخی خدمات و از ابر عمومی برای خدمات دیگر خود بهره ببرد. سازمان‌ها میتوانند از ابر عمومی به عنوان پشتیبان برای ابر خصوصی خود نیز استفاده کنند.
چند ابری
چند ابری نوعی از استقرار ابری است که شامل استفاده از چندین ابر عمومی میشود. به عبارت دیگر، یک سازمان با استقرار چند ابری سرورها و خدمات مجازی را از چندین ارائه‌دهنده‌ی خارجی اجاره می‌کند. چند ابری مانند اجاره کردن چندین قطعه زمین مجاور از مالکان مختلف است. استقرار چند ابری میتواند یک ابر ترکیبی باشد و برعکس این حالت نیز امکان‌پذیر است.
فناوری ابری چه تفاوتی با مدل سنتی سرور-کاربر اینترنت دارد؟
اینترنت از سرورها، کاربر‌ها و زیرساختی که آن‌ها را به هم وصل می‌کند تشکیل میشود. مشتری‌ها درخواست خود را به سمت سرور ارسال می‌کنند و سرور پاسخ آن‌ها را می‌دهد. رایانش ابری با این مدل تفاوت دارد، زیرا سرورهای ابری فقط به درخواست‌ها پاسخ نمی‌دهند؛ بلکه هم برنامه‌ها را اجرا و هم اطلاعات ارسالی از طرف مشتری را ذخیره می‌کنند.
مزایای استفاده از فناوری ابری
اگر هنوز در استفاده از فناوری ابری برای کسب و کار خود تردید دارید، ما می‌خواهیم 11 مزیت تجاری استفاده از فناوری ابری را با شما به اشتراک بگذاریم.
-
صرفه‌جویی در هزینه
حدود 20 درصد سازمان‌ها نگران هزینه‌ی اولیه‌ی اجرای یک سرور مبتنی بر ابر هستند؛ اما اگر به دنبال بررسی مزایا و معایب استفاده از یک سیستم هستید، باید مسائلی فراتر از هزینه‌ی اولیه را در نظر بگیرید.
هنگامی که کسب و کار خود را بر روی یک فضای ابری قرار می‌دهید، دسترسی آسان به داده‌های شرکت باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ی راه‌اندازی پروژه‌ها میشود. اگر نگران این مورد هستید که باید برای ویژگی‌های فضای ابری که مورد نیاز شما نیست هزینه بپردازید، باید بگوییم که بیشتر خدمات فناوری ابری به صورت پرداخت به ازای استفاده ارائه می‌شوند. این بدین معنی است که اگر از تعدادی مزایای رایانش ابری استفاده نکنید، بابت آن‌ها هزینه‌ای هم پرداخت نمی‌کنید.
در فناوری ابری شما می‌توانید به اندازه‌‌ی نیازتان فضای ذخیرهسازی دریافت کنید؛ که این مساله هم باعث کاهش هزینهها و افزایش بازدهی میشود.
-
امنیت
بسیاری از سازمان‌ها نگران امنیت اطلاعات خود در هنگام استفاده از فناوری ابری هستند. آن‌ها معتقدند که اگر خودشان میتوانند از راه دور به فایل‌ها و برنامه‌هایشان دسترسی داشته باشند، چه تضمینی وجود دارد که یک مجرم سایبری نتواند به آن‌ها دسترسی پیدا کند.
حقیقت این است که بخش زیادی از سرقت اطلاعات به صورت داخلی و از طریق کارمندان انجام میشود. یک سازمان در میان تمام دغدغه‌های خود باید نگران امنیت سرورهای داخلی خود نیز باشد. نظارت دقیق بر امنیت در فناوری ابری به طور قابل توجهی کارآمدتر از امنیت سیستم‌های داخلی است. کلیه داده‌هایی که از طریق فضای ابری انتقال می‌یابند رمزگذاری می‌شوند. با استفاده از رمزگذاری هکرها یا افرادی که مجاز به مشاهده‌ی داده‌های شما نیستند، نمی‌توانند به اطلاعات شما دسترسی پیدا کنند.
هنگامی که از راه‌حل‌های فناوری ابری استفاده نمی‌کنید، داده‌های ارزشمند شما به سخت‌افزاری که در آن ذخیره شدند وابسته هستند. اگر سخت‌افزار محلی شما با مشکل روبه‌رو شود، ممکن است اطلاعات ارزشمند شما برای همیشه از دست برود. خرابی سخت‌افزاری، ویروس، خطای انسانی و حتی سرقت سخت‌افزار میتواند باعث از بین رفتن اطلاعات شما شود. ذخیره‌ی اطلاعات بر روی سرورهای مبتنی بر ابر میتواند باعث امنیت این اطلاعات شود. حتی اگر سخت‌افزارهای سازمان شما هم دچار مشکل شوند، به راحتی می‌توانید با هر دستگاه متصل به اینترنت به اطلاعات خود دسترسی داشته باشید.
-
انعطاف‌پذیری
به طور کلی فضای ابری نسبت به میزبانی سرورهای محلی انعطاف‌پذیری بیشتری به شما می‌دهد. به طور مثال اگر نیاز به پهنای باند اضافی دارید، یک سرویس مبتنی بر ابر بدون نیاز به به‌روزرسانی‌های پیچیده و گران‌قیمت میتواند سریعا این نیاز شما را برآورده کند. این انعطاف‌پذیری میتواند تفاوت قابل توجهی در کارایی سازمان شما ایجاد کند. در واقع توانایی برآورده کردن سریع نیازهای تجاری یکی از عواملی است که بسیاری از کسب و کارها را به سمت فناوری ابری ترغیب می‌کند.
-
پویایی
با استفاده از فناوری ابری افراد از هر نقطه‌ی دنیا و با هر دستگاه متصل به اینترنت میتوانند به داده‌های سازمانی دسترسی داشته باشند. کارکنان شرکت میتوانند به راحتی و با تلفن همراه خود از این ویژگی فضای ابری برای به‌روزرسانی سریع مشتریان و همکاران خود استفاده کنند.
-
بینش
در عصر دیجیتال ضرب‌المثل «اطلاعات قدرت است» شکل مدرن‌تر و دقیق‌تری به خود گرفته است: «اطلاعات معادل پول است». در میان میلیون‌ها بیت داده‌ای که تراکنش‌های مشتری و فرآیند کسب و کار شما را احاطه کرده‌اند، اطلاعات ارزشمندی هم قرار دارند که ممکن است شناسایی آن‌ها دشوار باشد. بسیاری از راه‌حل‌های ذخیرهسازی مبتنی بر ابر، تجزیه و تحلیل یکپارچه‌ای از داده‌های شما ارائه می‌دهند. با اطلاعات ذخیره شده‌ی خود در فضای ابری به راحتی می‌توانید مکانیسم‌های ردیابی را پیاده‌سازی کرده و گزارش‌هایی سفارشی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در سطح وسیع ایجاد کنید. از این گزارش‌ها می‌توان برای دستیابی به اهداف سازمانی و افزایش کارایی سیستم استفاده کرد. به این روش بینش‌های تجاری مبتنی بر ابر می‌گویند.
-
افزایش همکاری
بهبود کار تیمی و افزایش بهره‌وری هر تیم از مهم‌ترین اهداف سازمانی است. استفاده از فناوری ابری، همکاری تیمی را به یک فرایند ساده تبدیل می‌کند. اعضای تیم میتوانند اطلاعات را به راحتی در یک پلتفرم مبتنی بر ابر مشاهده و به اشتراک بگذارند. برخی از خدمات مبتنی بر ابر فضاهای اجتماعی مشترکی را برای ارتباط کارکنان در سراسر سازمان شما فراهم می‌کنند. ممکن است اعضای تیم شما بتوانند بدون استفاده از خدمات ابری هم در کنار یکدیگر کار کنند، اما هرگز راحتی و بازدهی استفاده از ابر را ندارند.
-
کنترل کیفیت
در یک سیستم مبتنی بر ابر، تمام اسناد در یک مکان و با یک قالب ذخیره می‌شوند. با دسترسی همه‌ی افراد به اطلاعات یکسان می‌توانید یکپارچگی در داده‌ها را حفظ و از خطای انسانی جلوگیری کنید. با استفاده از فناوری ابری سابقه‌ی مشخصی از هر گونه به‌روزرسانی در اطلاعات وجود دارد. مدیریت اطلاعات با شیوه‌های سنتی منجر به ذخیره‌ی تصادفی نسخه‌های مختلف اسناد توسط کارکنان میشود که باعث سردرگمی کارمندان و ارائهی گزارش‌های بی‌کیفیت می‌گردد.
-
امکان بازیابی سریع اطلاعات در موارد اضطراری
هر چقدر هم که شما بر روی کسب و کار و سازمان خود کنترل داشته باشید، باز هم عواملی وجود دارند که از کنترل شما خارج هستند. از دسترس خارج شدن کسب و کار شما منجر به از دست رفتن بهره‌وری، درآمد و اعتبار برند شما میشود. سرویس‌های ابری امکان بازیابی سریع داده‌ها در موارد اضطراری از بلایای طبیعی تا قطعی برق را فراهم می‌کنند. شما می‌توانید اطلاعات ذخیره شده در فضای ابری را در مدت زمان کوتاهی بازیابی کنید.
-
به‌روزرسانی خودکار نرمافزار
با استفاده از فناوری‌های ابری شما دیگر نیازی به منتظر ماندن برای به‌روزرسانی سیستم‌های خود ندارید. برنامه‌های مبتنی بر ابر به صورت خودکار به‌روزرسانی می‌شوند و دیگر نیازی نیست که یک فرد به صورت دستی این به‌روزرسانی‌ها را انجام دهد. این امر باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ی سازمان میشود.
-
مزیت رقابتی
با وجود این‌که محبوبیت فناوری ابری رو به افزایش است، هنوز هم افرادی هستند که ترجیح می‌دهند اطلاعات خود را به صورت محلی نگه دارند. انجام این کار در هنگام رقابت با افرادی که مزایای فناوری ابری را در اختیار دارند، باعث ایجاد نقطه ضعف میشود. اگر یک راه‌حل مبتنی بر ابر را قبل از رقبای خود پیاده‌سازی کنید، تا زمانی که رقبای شما بتوانند به آن نقطه برسند شما در منحنی یادگیری که از منحنی‌های مهم بازاریابی است از آن‌ها جلوتر خواهید بود. مطالعه‌‌ی اخیر Verizon نشان می‌دهد که 77% مشاغل احساس می‌کنند که استفاده از فناوری ابری به آن‌ها مزیت می‌دهد و 16% معتقدند که این مزیت قابل توجه است.
-
پایداری
با به کارگیری زیرساخت‌های ابری، به جای استفاده از محصولات فیزیکی و سخت‌افزار از خدمات مجازی استفاده میشود که باعث کاهش تولید کربن می‌گردد. با توجه به این‌که با استفاده از خدمات ابری می‌توانید از هر نقطه‌ای در جهان به اطلاعات دسترسی داشته باشید، میزان حمل و نقل کمتر شده و انتشار گازهای گلخانه‌ای مرتبط با این مسأله هم کاهش می‌یابد.
سوالات متداول
فناوری ابری چیست؟
فناوری ابری میتواند هر نوع خدمات مرتبط با اینترنت را به کاربران خود ارائه دهد. این خدمات میتوانند شامل ذخیرهسازی، ارائهی نرمافزار، پایگاه داده ، برقراری ارتباط از راه دور و … باشد.
استفاده از فناوری ابری چگونه باعث کاهش هزینهها میشود؟
با استفاده از فناوری ابری دیگر نیازی به خرید تجهیزات فیزیکی و نصب آن‌ها در محل خود ندارید. شما می‌توانید با پرداخت هزینه‌ای بسیار کمتر از فناوری ابری استفاده کنید و در صورت افزایش نیاز به منابع بیشتر با سرعت بالا و با پرداخت هزینه‌ی کم منابع خود را ارتقا دهید. در فناوری ابری به‌روزرسانی‌ها نیز به صورت خودکار انجام میشود که این امر هم باعث کاهش هزینه‌ی سازمان‌ها میشود.
سه مدل اصلی سرویس ابری چیست؟
ساختار به عنوان سرویس، پلتفرم به عنوان سرویس، نرمافزار به عنوان سرویس
انواع مختلف استقرار ابر کدام است؟
ابر خصوصی، ابر عمومی، ابر ترکیبی، چند ابری
مزایای استفاده از فناوری ابری را نام ببرید؟
صرفه‌جویی در هزینه، امنیت، انعطاف‌پذیری، پویایی، بینش، افزایش همکاری، کنترل کیفیت، بازیابی سریع اطلاعات، امنیت، به‌روزرسانی خودکار نرمافزار، مزیت رقابتی، پایداری
منابع:
https://www.cloudflare.com/learning/cloud/what-is-the-cloud
https://www.salesforce.com/products/platform/best-practices/benefits-of-cloud-computing/