انواع سرویس‌های پردازش ابری را بیشتر بشناسید!

اگر قصد استفاده از ابر برای کسب‌وکار خود را دارید، باید بدانید که انتخاب نوع ابر یا مدل سرویس ابری یک تصمیم منحصربه‌فرد برای هر سازمان است؛ زیرا هیچ دو سرویس ابری کاربرد یکسانی ندارند و هرکدام از انواع خدمات پردازش ابری فقط برای حل یک مشکل استفاده می‌شوند. آشنایی با انواع سرویس‌های رایانش ابری و درک کاربردها و تفاوت‌های هرکدام از آن‌ها به شما کمک می‌کند تا بهترین سرویس را متناسب با نیازهای کسب‌وکارتان تهیه کنید. ازهمین‌رو قصد داریم در مقاله پیش رو انواع سرویس‌های پردازش ابری را به‌طور کامل برایتان توضیح دهیم تا به‌طور کامل با مدل‌های مختلف سرویس ابری آشنا شوید.

انواع مدل‌های سرویس رایانش ابری از نظر استقرار

به‌طور کلی انواع سرویس‌های رایانش ابری را می‌توان به سه دسته تقسیم‌بندی کرد که عبارت‌اند از: ابر عمومی، ابر خصوصی و ابر ترکیبی. در ادامه هرکدام از این موارد را بیشتر توضیح می‌دهیم:

ابر عمومی (Public Cloud)؛ یکی از پرکاربردترین انواع ابر در رایانش ابری

ابرهای عمومی منابعی مانند محاسبات، فضای ذخیره‌سازی، شبکه، محیط‌های توسعه و استقرار و اپلیکیشن‌ها را از طریق اینترنت ارائه می‌دهند. این مدل ابرها توسط ارائه‌دهندگان سرویس‌های ابری شخص ثالث مانند گوگل کلاد ارائه می‌شوند.

ابر خصوصی (Private Cloud)؛ از امن‌ترین سرویس‌های کلود

ابرهای خصوصی توسط یک سازمان واحد ایجاد، اجرا و استفاده می‌شوند که معمولا در مرکز داده (Data center) شرکت واقع شده است. کنترل کردن، امکان سفارشی‌سازی و همچنین تامین امنیت داده‌ها در این نوع از سرویس‌های رایانش ابری نسبت به ابر عمومی بیشتر خواهد بود. بااین‌حال معمولا ابر خصوصی از نظر مشکلات هزینه و محدودیت‌های منابع مشابه محیط‌های سنتی IT هستند.

ابر ترکیبی (Hybrid cloud)؛ استفاده هم‌زمان از ابر عمومی و خصوصی

محیط‌هایی که حداقل یک محیط محاسباتی خصوصی (زیرساخت‌های IT سنتی یا ابر خصوصی از جمله edge) را با یک یا چند ابر عمومی ترکیب می‌کنند، ابر ترکیبی یا هیبریدی نامیده می‌شوند. ابرهای ترکیبی این امکان را برای شما فراهم می‌کنند تا از منابع و سرویس‌های ابرهای خصوصی و عمومی استفاده کنید و بهینه‌ترین حالت ممکن را برای بار کاری (workloads) داشته باشید.

چند ابری (MultiCloud)؛ رویکرد مناسب برای افزایش انعطاف‌پذیری

تحقیقات صنعت نشان می‌دهد که تقریبا ۹۰ درصد از شرکت‌ها در حال حاضر از میان انواع ابر در رایانش ابری، سرویس چند ابری (Multicloud) را انتخاب می‌کنند. اصطلاح چند ابری در واقع به زیرساخت‌هایی گفته می‌شود که برای ایجاد آن‌ها از چندین ارائه‌دهنده سرویس‌های ابری خدمات گرفته شده باشد. اتخاذ رویکرد چند ابری انعطاف‌پذیری بیشتری برای انتخاب راه‌حل‌هایی به شما می‌دهد که به بهترین شکل ممکن با نیازهای خاص کسب‌وکار شما مطابقت داشته باشند. به یاد داشته باشید که در ابر هیبریدی از دو مدل ابر عمومی و خصوصی استفاده می‌شود؛ درصورتی‌که در رویکرد چند ابری کاربر از چندین ارائه‌دهنده ابر عمومی، خدمات دریافت می‌کند.

انواع سرویس‌های رایانش ابری

علاوه‌بر مدل‌های استقرار ابر شامل ابر عمومی، ابر خصوصی، ابر ترکیبی و چند ابری، خدمات رایانش ابری به چندین دسته زیرساخت، پلتفرم و اپلیکیشن نرم‌افزاری تقسیم می‌شود. ازآنجایی‌که کاربرد رایانش ابری در هرکدام از این خدمات متفاوت است، انواع مدل‌های سرویس رایانش ابری را می‌توانید به‌صورت ترکیبی و به‌طور هم‌زمان استفاده کنید.

زیرساخت به عنوان یک سرویس (IaaS)

سرویس IaaS منابع زیرساختی مورد تقاضا مانند منابع محاسباتی، فضای ذخیره‌سازی، شبکه و مجازی‌سازی را ارائه می‌دهد. به عبارت دیگر، IaaS شامل بلوک‌های اساسی برای فناوری اطلاعات ابری (Cloud IT) است و معمولا دسترسی به ویژگی‌های شبکه، کامپیوترها (مجازی یا روی سخت‌افزار اختصاصی) و فضای ذخیره‌سازی داده‌ها را فراهم می‌کند.

مالکیت و مدیریت زیرساخت در مدل IaaS، به عهده ارائه‌دهنده خدمات رایانش ابری است و مشتریان باید نرم‌افزارهایی مانند سیستم‌عامل، میان‌افزارها، داده‌ها و اپلیکیشن‌ها را خریداری و مدیریت کنند. زیرساخت به‌عنوان یک سرویس (IaaS) بالاترین سطح انعطاف‌پذیری و کنترل روی منابع IT شما را ارائه می‌دهد.

پلتفرم به‌عنوان یک سرویس (PaaS)

سرویس PaaS منابع نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را برای توسعه (Developing)، آزمایش (Testing)، تحویل (Delivering) و مدیریت (Managing) اپلیکیشن‌های ابری ارائه می‌دهد. ارائه‌دهندگان معمولا میان‌افزارها، ابزارهای توسعه و پایگاه داده‌های ابری را در قالب PaaS ارائه می‌دهند.

به بیان دیگر، پلتفرم به‌عنوان سرویس (PaaS) نیاز سازمان‌ها به مدیریت زیرساخت‌های اساسی (معمولا سخت‌افزار و سیستم‌عامل‌ها) را از بین می‌برند و این امکان را به شما می‌دهند که فقط روی استقرار (Deployment) و مدیریت اپلیکیشن‌های خود تمرکز کنید؛ زیرا هنگام استفاده از PaaS دغدغه‌هایی برای تهیه منابع، برنامه‌ریزی ظرفیت، نگهداری نرم‌افزار، Patching یا کارهایی از این قبیل برای اجرای اپلیکیشن خود نخواهید داشت. 

نرم‌افزار به‌عنوان یک سرویس (SaaS)

سرویس SaaS یک پشته (Stack) کامل اپلیکیشن به‌عنوان یک سرویس است که مشتریان می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند و از آن استفاده کنند. راه‌حل‌های SaaS اغلب به‌عنوان اپلیکیشن‌های آماده به استفاده (Ready-to-use) ارائه می‌شوند که مسئولیت مدیریت و نگهداری به عهده ارائه‌دهنده سرویس ابری است. نرم‌افزار به‌عنوان یک سرویس (SaaS) یک محصول کامل در اختیار شما قرار می‌دهد که توسط ارائه‌دهنده سرویس اجرا و مدیریت می‌شود.

با استفاده از SaaS نیازی به فکر کردن درباره نحوه نگهداری از سرویس یا نحوه مدیریت زیرساخت‌های اساسی نخواهید داشت؛ فقط کافی است به نحوه استفاده از آن بخش خاص از نرم‌افزار فکر کنید. ایمیل مبتنی بر وب یک مثال رایج از SaaS است که با استفاده از آن می‌توانید بدون نیاز به مدیریت ویژگی‌های اضافه‌شده به محصول ایمیل یا نگهداری از سرورها و سیستم‌عامل‌هایی که برنامه ایمیل روی آن‌ها اجرا می‌شود، به ارسال و دریافت ایمیل بپردازید.

کانتینر به‌عنوان یک سرویس (CaaS)

کانتینر به‌عنوان یک سرویس (CaaS) همه منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را برای توسعه و استقرار اپلیکیشن‌ها با استفاده از کانتینر (Container) ارائه می‌دهد و مدیریت می‌کند. گاهی اوقات CaaS به‌عنوان یک زیرمجموعه یا افزونه IaaS شناخته می‌شود که از کانتینرها به‌جای ماشین‌های مجازی (VM) به‌عنوان منبع اصلی خود استفاده می‌کند.

توسعه‌دهندگان و تیم‌های عملیات IT می‌توانند از CaaS برای توسعه، اجرا و مدیریت اپلیکیشن‌ها استفاده کنند، بدون اینکه برای اجرا یا مدیریت کانتینرها به ساخت و نگهداری زیرساخت یا پلتفرم نیاز داشته باشند. در این سرویس، مشتریان هنوز هم باید کدنویسی کنند و به مدیریت داده‌ها و اپلیکیشن‌هایشان بپردازند؛ اما محیط ساخت و استقرار اپلیکیشن‌های کانتینری توسط ارائه‌دهنده سرویس ابری مدیریت و نگهداری می‌شود.

محاسبات بدون سرور (Serverless computing)

Serverless computing یک مدل رایانش ابری است که در آن همه وظایف مدیریت زیرساخت‌های Backend از جمله تهیه، مقیاس‌بندی، زمان‌بندی و Patching بر عهده ارائه‌دهنده ابر است. به این ترتیب، توسعه‌دهندگان به‌راحتی می‌توانند وقت و انرژی خود را برای کدنویسی صرف کنند.

محاسبات بدون سرور کد اپلیکیشن را فقط به ازای هر درخواست اجرا می‌کنند و زیرساخت‌های پشتیبانی را به‌طور خودکار در پاسخ به تعداد درخواست‌ها افزایش و کاهش می‌دهند. با استفاده از Serverless مشتریان فقط باید هزینه منابع مصرفی خود را هنگام اجرای اپلیکیشن پرداخت می‌کنند.

محاسبات بدون سرور (Serverless computing) در مدل‌های سرویس ابری با نام تابع به‌عنوان سرویس (FaaS) نیز شناخته می‌شوند. درصورتی‌که FaaS فقط زیرمجموعه‌ای از Serverless است. در واقع FaaS به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که بخش‌هایی از کد برنامه (تابع) را در پاسخ به رویدادهای خاص اجرا کنند. 

درک بهتر خدمات رایانش ابری با مثال ساده

درک مفاهیم سرویس‌های پردازش ابری ممکن است کمی دشوار به نظر برسد. در این قسمت قصد داریم با مثال ساده روش‌های مختلف تهیه مسکن به توضیح تفاوت بین IaaS، PaaS، SaaS و Serverless بپردازیم.

• On-premises: این حالت مشابه وقتی است که شما تصمیم می‌گیرید یک خانه را از ابتدا خودتان بسازید و همه کارها را نیز خودتان انجام دهید. در چنین وضعیتی، شما باید ابزارها و مواد اولیه را خریداری کنید و در صورت نیاز به موارد اضافه‌تر به فروشگاه سر بزنید. ساخت خانه به این شکل مانند اجرای یک اپلیکیشن در محل (On-premises) است که طی آن، همه چیز از جمله سخت‌افزار موردنیاز را خودتان در اختیار دارید.
• IaaS: در مثال خانه، اگر شما وقت کافی برای انجام همه کارها را ندارید، حتما به استخدام یک پیمانکار برای انجام کار فکر خواهید کرد. در این روش شما نقشه کلی منزل مورد نظرتان را به پیمانکار می‌دهید و او بعد از دریافت دستورالعمل، به ساخت خانه مشغول می‌شود. کاربرد IaaS نیز دقیقا به همین صورت است؛ شما با اجاره سخت‌افزار، اپلیکیشن خود را روی آن اجرا می‌کنید، اما مسئولیت مدیریت سیستم‌عامل، زمان اجرا، مقیاس و همه داده‌ها به عهده خودتان است؛ مانند Compute Engine.
• CaaS: اگر خرید خانه به‌دلیل بالا بودن هزینه و مسئولیت تعمیر و نگهداری از آن برایتان دشوار است، می‌توانید یک خانه اجاره کنید. در این حالت، خانه شامل امکانات اولیه می‌شود، اما شما با استفاده از وسایل خود، چیدمان آن را انجام می‌دهید. با استفاده از کانتینرها (Container) می‌توانید بدون نگرانی بابت سیستم‌عامل اصلی، یک اپلیکیشن کانتینری ایجاد کنید و کنترل زمان اجرا و مقیاس را نیز در دست داشته باشید؛ مانند Google Kubernetes Engine.
• PaaS: اگر حتی نمی‌خواهید نگران خرید وسایل موردنیاز برای چیدمان منزل نیز باشد، می‌توانید یک خانه مبله اجاره کنید. PaaS به شما اجازه می‌دهد کد خود را روی آن مستقر کنید؛ اما در این سرویس مدیریت سرور و افزایش مقیاس به عهده ارائه‌دهنده ابر خواهد بود؛ مانند App Engine و Cloud Run.
• FaaS: شاید برایتان پیش آمده است که برای کار کردن دور از خانه، یک میز در فضای کار اشتراکی اجاره کرده باشید. این مورد مشابه عملکرد FaaS است. FaaS این امکان را برای شما فراهم می‌کند که یک قطعه کوچک از کد یا یک تابع ایجاد و آن را روی سرویس ابری مستقر کنید. هنگام اجرای تابع، ارائه‌دهنده ابر در صورت نیاز مقیاس را افزایش خواهد داد؛ مانند Cloud Functions.
• SaaS: در نهایت نیز تصور کنید که به یک خانه اجاره‌ای یا خریداری‌شده اسباب‌کشی می‌کنید، اما هزینه نگهداری از خانه مانند تمیزکاری یا هرس گیاهان باغچه به عهده شما است. SaaS دقیقا مشابه این وضعیت است. شما برای استفاده از یک اپلیکیشن کامل برای یک هدف خاص که مدیریت، نگهداری و تامین امنیت آن بر عهده ارائه‌دهنده ابر است، هزینه می‌پردازید؛ اما مسئولیت مراقبت از داده‌هایتان بر عهده خودتان خواهد بود؛ مانند Google Workspace.

فناوری رایانش ابری تاثیر شگفت‌انگیزی در سرعت بخشیدن به تحولات دیجیتال دارد و برای تجزیه و تحلیل پیشرفته داده‌ها و قابلیت‌های AI/ML از محاسبات و ذخیره‌سازی گرفته تا پایگاه‌های داده ابری و ابزارهای توسعه به سازمان‌ها ارائه می‌دهد.

علاوه‌بر موارد بالا، هزینه محاسبات ابری به‌طور قابل توجهی پایین‌تر از هزینه‌های مربوط به تهیه و نگهداری از زیرساخت و فناوری سنتی است. شرکت‌ها می‌توانند به‌جای خرید، ساخت و نگهداری از مراکز داده (Data center) گران‌قیمت، از انواع سرویس‌های پردازش ابری استفاده کنند و فقط هزینه موارد مصرفی خود را بپردازند.

انتخاب بهترین سرویس پردازش ابری

سرویس‌های پردازش ابری برای حل مشکلات مختلفی برای کسب‌وکارها ایجاد شده‌اند که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند. ازهمین‌رو یک سرویس پردازش ابری را نمی‌توان به‌عنوان بهترین سرویس معرفی کرد و هنگام انتخاب بهترین سرویس رایانش ابری باید نیاز کسب‌وکارتان را در نظر بگیرید. البته توجه کنید که در بعضی موارد شما می‌توانید از ترکیب چند مدل سرویس رایانش ابری حتی به همراه زیرساخت‌های سنتی IT استفاده کنید. در ادامه به بررسی مزایا و معایب هرکدام از مدل‌های سرویس پردازش ابری می‌پردازیم تا انتخاب و تصمیم‌گیری برایتان راحت‌تر شود:

نوع سرویس	مزایا	معایب
IaaS	بالاترین سطح کنترل بر زیرساخت مقیاس‌پذیری بر اساس تقاضا نبود هیچ‌گونه نقطه شکست (Point of failure) برای قابل اطمینان بالاتر کاهش هزینه‌های سرمایه اولیه پایین بودن تاخیر تامین و کم بودن منابع هدررفته توسعه و ورود به بازار سریع‌تر	مسئولیت امنیت و بازیابی (Recovery) اطلاعات با مشتری است. به نگهداری و پیکربندی دستی نیاز دارد.  ایمن سازی اپلیکیشن‌های قدیمی روی زیرساخت ابری دشوار است.
CaaS	ایده‌آل برای اجرا، مدیریت و مقیاس‌بندی میکروسرویس‌ها توسعه و ورود به بازار آسان کنترل بیشتر و پیکربندی شبکه‌ها و مولفه‌های (Components) اپلیکیشن افزایش قابلیت حمل بار کاری (Workload portability) بین محیط‌هایی مانند ابر هیبریدی و چند ابری نظارت عملکرد داخلی و هماهنگ‌سازی (Orchestration) کانتینر	برخی از راه‌حل‌های CaaS بسته به ارائه‌دهنده سرویس ابری محدودیت‌هایی در پشتیبانی از زبان دارند. ریسک‌های امنیتی کانتینر ممکن است هنگام استفاده از CaaS افزایش پیدا کند؛ زیرا آن‌ها هسته یکسانی با سیستم‌عامل به اشتراک می‌گذارند.
PaaS	دسترسی فوری به یک پلتفرم توسعه کامل و آسان  مسئول بودن ارائه‌دهنده خدمات ابری در برابر نگهداری و ایمن‌سازی زیرساخت‌ها در دسترس بودن با هر اتصال اینترنتی و در همه دستگاه‌ها مقیاس‌پذیری بر اساس تقاضا	پشته (Stack) اپلیکیشن ممکن است به مرتبط‌ترین مولفه‌ها (Components) محدود باشد. قفل کردن (Lock-in) فروشنده ممکن است مشکل‌آفرین باشد. کنترل کمتری روی عملیات و زیرساخت کلی وجود دارد. سفارشی‌سازی‌ها محدودتر است.
SaaS	راه‌اندازی و شروع استفاده آسان مسئول بودن ارائه‌دهنده در برابر مدیریت و نگهداری همه چیز از سخت‌افزار گرفته تا نرم‌افزار در دسترس بودن از طریق انواع اتصال‌های اینترنتی در همه دستگاه‌ها	نبود هیچ کنترلی روی زیرساخت‌ها یا کنترل‌های امنیتی مشکلات یکپارچه‌سازی با ابزارها و اپلیکیشن‌های موجود شما مشکل‌آفرین بودن قفل کردن (Lock-in) فروشنده وجود محدودیت در سفارشی‌سازی

تجربه پایداری و امنیت با سرویس‌های ابری ایرانی ابر دراک

انتخاب یک مدل استقرار ابری و نوع خدمات رایانش ابری از مهم‌ترین و ضروری‌ترین اقدامات قبل از خرید سرویس ابری است. ازهمین‌رو مهم است که با مزایا، محدودیت‌ها و کاربردهای سرویس‌های مختلف رایانش ابری آشنا باشید تا بتوانید بهترین گزینه را متناسب با کسب‌وکارتان تهیه کنید. ابر دراک با ارائه انواع سرویس‌های ابری از جمله سرور ابری، شبکه توزیع محتوا (CDN) و همچنین پلتفرم ابری ویدئو زیرساختی امن، مطمئن و هوشمند برای کسب‌وکار شما فراهم آورده است. برای دریافت مشاوره خرید سرور ابری یا سایر خدمات رایانش ابری ابر دراک می‌توانید از طریق شماره‌های مندرج در سایت یا تکمیل و ارسال فرم درخواست، با متخصصان ما در ارتباط باشید.

منبع: Google Cloud / AWS / Google Cloud