در دنیای تجارت، روش پرداخت هزینه همیشه یکی از دغدغه‌های مشترک بین شرکت‌ها و مشتریان بوده است. به‌طور کلی، دو نوع رایج برای پرداخت هزینه وجود دارد: پرداخت Pay-as-you-go (PAYG – پرداخت هزینه براساس مصرف) و پرداخت اشتراک (Subscription).
کدام مدل پرداخت هزینه بهتر است؟ هر یک از آن‌ها چه مزایا و معایبی دارند؟ در این مقاله، مدل پرداخت اشتراک و مدل پرداخت Pay As You Go را شرح می‌دهیم تا بتوانید بهترین مدل هزینه‌ای را با توجه به موقعیت خود انتخاب کنید.
تفاوت بین مدل پرداخت اشتراک و Pay As You Go چیست؟
در مدل پرداخت اشتراک، مشتريان برای دريافت منظم محصول يا خدمات، هزينه‌ای را به‌طور مداوم (ماهانه، سه ماهه، دو بار در سال و …) پرداخت می‌كنند.
اما در مدل‌های Pay As You Go، مشتری برای دسترسی به محصول یا خدمات فقط یک‌بار هزینه می‌کند. سپس، اگر دوباره به همان محصول یا خدمات احتیاج داشته باشد، مجددا هزینه را پرداخت می‌كند.
برای مثال، اگر مشتری برای دریافت مجله مورد‌علاقه خود یک اشتراک 12 ماهه خریداری کند، یک‌بار مبلغ را برای 12 ماه پرداخت می‌کند و هر ماه آن مجله را درب منزل، یا به فرمت PDF آن را در ایمیل خود تحویل می‌گیرد. اما، اگر مشتری مدل Pay As You Go را انتخاب کند، باید هر ماه خودش به مغازه یا وب‌سایت مجله مراجعه کند، پرداخت خود را انجام دهد و مجله را تحویل بگیرد.
مزایا و معایب پرداخت Pay As You Go
Pay As You Go مزایای واضحی دارد. در این مدل پرداختی، انعطاف‌پذیری بیشتری در مورد دسترسی به محصولات و خدمات موردنظر مشتریان وجود دارد و آن‌ها می‌توانند در هر زمانی که بخواهند، خدمات خود را دریافت کرده و مبلغ را متناسب با آن خدمات پرداخت کنند.
مزایای پرداخت هزینه براساس مصرف (برای مشتریان)
- موانع کمتر برای ورود مشتری
- بدون نیاز به تعهد برای مشتری
- هزینه کمتر برای مشتری در زمان پرداخت
مشتری نیازی به دادن تعهد برای یک برنامه معین و پرداخت ماهانه ندارد. آن‌ها وارد وب‌سایت شما می‌شوند، محصول یا خدمات موردنظر خودشان را انتخاب کرده و اقدام به خرید می‌کنند. این مدل پرداخت برای محصولاتی که به ندرت مورد نیاز هستند، گزینه مناسبی است.
از سوی دیگر، Pay As You Go به کسبوکارها کمک می‌کند تا هزینه مصرف خود را مدیریت کرده و آن‌چه که به فروش می‌رسد و آن‌چه که فروش چندانی ندارد را بهتر پیگیری و بررسی کنند. با Pay As You Go، می‌توان دید که کدام محصول ROI (نرخ بازگشت سرمایه) قابل‌توجهی دارد و کدام یک از محصولات به سختی به‌فروش می‌رسند.
معایب پرداخت هزینه براساس مصرف (برای کسبوکارها)
- حفظ مشتریان سخت‌تر است
- پیش‌بینی درآمد دشوار است
وقتی مشتری خریدی با Pay As You Go انجام می‌دهد، شما همان موقع از فروش خود سود می‌برید. برای ادامه کسب این سود‌ها، باید این شخص را به مشتری دائم خود تبدیل کنید. این امر مستلزم ایجاد و عرضه محصولات جدیدی است تا به مشتری دلیلی برای بازگشت بدهد.
حفظ مشتری، بدون بستن قرارداد با او، چالش بزرگی است که راه را برای رقبا باز می‌کند. همچنین، پیش‌بینی درآمد با گذشت زمان دشوارتر می‌شود. مشتریان، محصول را طبق برنامه خود (نه شما) خریداری می‌کنند. به همین دلیل، نوسان درآمد، در بازه‌های زمانی مختلف، دور از ذهن نخواهد بود.
مزایا و معایب مدل پرداخت اشتراک
مدل پرداخت اشتراک راحت و قابل‌اعتماد است. در این مدل، رابطه‌ای ثابت وجود دارد، که پیوند پایداری میان مشتری و شرکت ایجاد می‌کند؛ حداقل به‌طور ایده‌آل می‌توان گفت که بدین صورت کار می‌کند!
مزایای پرداخت اشتراک
- ارتباط منظم بین مشتری و شرکت برقرار است
- بودجه‌بندی مالی برای مشتری و شرکت آسان‌تر است
- آینده‌نگری برای مشاغل راحت‌تر است
مشتریان یک‌بار در وب‌سایت ثبت‌نام می‌کنند، هزینه را برای مدت مشخصی پرداخت می‌کنند (اشتراک خریداری می‌کنند) و لازم نیست که کار دیگری انجام دهند. محصول یا خدمات انتخابی (که معمولا به شکل یک پکیج است) به‌طور اتوماتیک در همان مدت معین، برای مشتری ارسال می‌شود.
مشتریان به‌طور منظم برای دریافت مزایای محصولات شما، یادآوری می‌شوند و می‌توانند بودجه مالی خود را راحت‌تر مدیریت کنند؛ آن‌ها می‌دانند که هزینه محصول شما چقدر است و چه موقع باید حساب خود را شارژ کنند.
مدل پرداخت اشتراک برای شرکت‌ها، به دلیل خرید‌های مکرر، پیش‌بینی درآمد را آسان می‌کند. در این صورت، شرکت‌ها می‌توانند موجودی محصولات خود را بهتر مدیریت کنند، زیرا می‌دانند هر ماه چه چیز‌هایی فروخته می‌شود. بنابراین، نگرانی کمتری نسبت به زمان حال داشته و می‌توانند به برنامه‌های بلند‌مدت در آینده فکر کنند.
معایب پرداخت اشتراک
- پرداخت هزینه زیاد و یک‌باره توسط مشتری
- لغو آسان اشتراک توسط مشتری
- هدر رفتن محصولات یا خدمات
مشتریان ممکن است با اشتراک خود بیش از آن‌چه که نیاز دارند دریافت کنند، که این امر منجر به هدر رفتن منابع می‌شود. اغلب، این مورد در اشتراک دریافت غذا بیشتر مشاهده می‌شود.
همچنین، به همان آسانی که ثبت نام اشتراک انجام می‌شود، لغو آن نیز به راحتی امکان‌پذیر است. اگرچه تغییر خدمات یا لغو اشتراک ممکن است برای مشتریان مشکلات جزئی به همراه داشته باشد، اما در نهایت این مشکلات مانع از ترک مشتریان نمی‌شود.
Pay As You Go در ابر و CDN
Pay As You Go در ابر یک روش پرداخت هزینه است که صورت‌حساب آن براساس میزان استفاده مشتری از منابع خدمات ابری و CDN صادر می‌شود.
یکی از مزایای روش پرداخت Pay As You Go در خدمات ابری این است که هیچ منبع هدر رفته‌ای وجود ندارد، زیرا کاربران فقط هزینه خدمات خریداری شده را پرداخت می‌کنند، نه پکیجی از منابعی که ممکن است استفاده شوند یا نشوند.
سه دسته اصلی برای خدمات ابری وجود دارد، که هر یک می‌توانند از شکل متفاوتی از مدل پرداخت Pay As You Go استفاده کنند.
- زیرساخت به‌عنوان سرویس (IaaS): مشتریان، هزینه هر‌بار استفاده را معمولا براساس ساعت، هفته یا ماه پرداخت می‌کنند.
- پلت‌فرم به‌عنوان سرویس (PaaS): قیمت‌گذاری می‌تواند براساس هر برنامه به ازای کاربر، یا هر گیگابایت حافظه مصرفی بر ساعت تعیین شود.
- نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS): قیمت‌گذاری می‌تواند براساس ویژگی‌ها، ظرفیت ذخیره‌سازی یا به‌ازای هر کاربر جداگانه انجام شود.
پرداخت اشتراک در ابر و CDN
بسیاری از ارائه‌دهندگان خدمات ابری و CDN با ارائه‌ی پکیج‌های مناسب و موردنیاز کسب‌وکارهای مختلف، امکان خرید اشتراک را برای مشتریان خود فراهم می‌کنند. سازمان‌ها و شرکت‌هایی که حجم تحویل محتوای بالایی دارند، می‌توانند با خرید حق اشتراک، پکیج مناسب کسبوکار خود را به‌طور منظم دریافت کنند.
بسته‌های اشتراک، مجموعه‌ای از خدمات و منابع مورد نیاز کسبوکارها است، که به‌صورت یک پلن ارائه می‌شوند. این پلن‌ها در CDN معمولا شامل موارد زیر هستند:
- ترافیک مصرفی
- تعداد درخواست
- گزارش عملکرد
- تعداد قوانین سفارشی
- قوانین دسترسی Firewall
- تعداد پاک‌سازی Cache
- Nameserver دلخواه
- SLA
CDN اَبر دِراک با ارائه‌ی هر دو مدل پرداخت هزینه (PAYG و اشتراک) امکان استفاده از خدمات خود را برای مشتریان فراهم می‌کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر، به صفحه هزینه‌ها مراجعه کنید.
انتخاب استراتژی مناسب برای کسبوکارها
انتخاب یک استراتژی مناسب جهت پرداخت هزینه توسط مشتریان، به خدماتی که ارائه داده می‌شود، بستگی دارد. در‌واقع، برای انتخاب یکی از دو مدل پرداخت معرفی شده، جواب قطعی نمی‌توان داد. اما، می‌توان این را در نظر گرفت که امکان ترکیب هر دو مدل پرداخت اشتراک و Pay As You Go نیز وجود دارد.
به یاد داشته باشید: امروز هر تصمیمی که می‌گیرید، حتما به معیار‌های مهم کسبوکار خود توجه کنید و آماده باشید تا استراتژی خود را متناسب با آن تنظیم کنید.
امیدواریم با این مقاله بتوانید تفاوت بین دو مدل پرداخت Pay As You Go و اشتراک را متوجه شده باشید و با توجه به شرایط کاری و مالی خود بهترین گزینه را، چه به عنوان شرکت و چه به عنوان مشتری، انتخاب کنید.
