IP یک شناسه منحصربه‌فرد است که به دستگاه‌های فعال در شبکه اختصاص داده می‌شود و برقراری ارتباط بین دستگاه‌ها و انتقال داده‌ها را به شکل یکپارچه امکان‌پذیر میکند. رایج‌ترین پروتکل اینترنت مورد استفاده تا اکنون IPv4 بوده است؛ اما این پروتکل محدودیت‌هایی دارد که گسترش اینترنت را ممکن است با مشکل مواجه کند. ازهمین‌رو نسخه جدیدی از این پروتکل با نام IPv6 به وجود آمد که در حال جایگزین شدن با IPv4 به‌عنوان استاندارد اینترنت است. در این مقاله قصد داریم به شما بگوییم که IPv6 چیست و چه تفاوتی با IPv4 دارد. به خواندن مطلب پیش رو ادامه دهید تا با کاربردها و نحوه دریافت IPv6 آشنا شوید.
IPv6 چیست؟ جدیدترین پروتکل اینترنت
با توجه به افزایش روز افزون دستگاه‌های جدید متصل به اینترنت، آدرس‌های IPv4 با کمبود مواجه می‌شوند. ازهمین‌رو پروتکل IPv6 با هدف گسترش فضای آدرس IP از 32 بیت به 128 بیت به وجود آمد که آدرس‌های IP منحصربه‌فرد را عملا نامحدود میکند. در پاسخ به سوال «آدرس IPv6 چیست» باید شما را با فرمت آن آشنا کنیم. فرمت متن آدرس IPv6 مانند زیر است:
xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxxهرکدام از xهای آدرس IPv6 یک رقم هگزادسیمال است که ۴ بیت را نشان می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با نحوه عملکرد پروتکل اینترنت توصیه می‌کنیم قبل از خواندن ادامه مطلب حتما مقاله CDN چیست و چطور کار میکند را مطالعه کنید.
ویژگی‌های مهم پروتکل IPv6 چیست؟
گسترش اینترنت و دستگاه‌های متصل به شبکه باعث ناکارآمد شدن پروتکل IPv4 شده است. ازهمین‌رو پروتکل IP نسخه 6 بهترین جایگزین برای این پروتکل رایج قدیمی شناخته می‌شود. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌ها و برتری‌های IPv6 نسبت به IPv4 می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
قابلیت تخصیص IP گسترش‌یافته
قابلیت تخصیص IP گسترش‌یافته IPv6 راه‌حلی برای مشکل کمبود آدرس ارائه می‌دهد. ازآنجایی‌که تعداد کاربران تلفن‌های همراه، تبلت و لپ‌تاپ مدام در حال افزایش است، قابلیت تخصیص IP گسترش‌یافته IPv6 به ارائه آدرس‌های IP کافی و نامحدود کمک میکند. همین ویژگی را می‌توانیم در پاسخ به سوال «تفاوت IPv4 با IPv6 چیست» بیان کنیم که محدودیت‌های پروتکل IP ورژن 4 را برطرف میکند.
پیکربندی راحت‌تر IP
پروتکل IPv6 عملکردهای جدیدی ارائه می‌دهد که وظایف پیکربندی و مدیریت آدرس‌ها را در شبکه ساده‌تر میکند. پیکربندی و نگهداری شبکه‌ها یک کار فشرده محسوب می‌شود که این پروتکل جدید با خودکار کردن بعضی از وظایف مدیر شبکه، مقداری از بار کاری را کاهش می‌دهد. به‌عنوان مثال، ویژگی پیکربندی خودکار IPv6 آدرس‌های رابط و مسیرهای پیش‌فرض را به‌طور خودکار پیکربندی میکند.
در پیکربندی خودکار بدون حالت (Stateless)، پروتکل IPv6 آدرس کنترل دسترسی به رسانه (MAC) ماشین و پیشوند (Prefix) شبکه ارائه‌شده توسط یک روتر محلی را به دست می‌گیرد و این دو آدرس را برای ایجاد یک آدرس IPv6 جدید و منحصربه‌فرد ترکیب میکند. این ویژگی نیاز به سرور DHCP را از بین می‌برد.
تغییر آدرس سایت (Site renumbering)
در صورت استفاده از IPv6 نیازی به تغییر آدرس‌های دستگاه‌های خود هنگام تغییر ارائه‌دهنده خدمات اینترنت (ISP) ندارید. تغییر آدرس یا شماره‌گذاری مجدد سایت یک عنصر معماری مهم در IPv6 است که تا حد زیادی به‌طور خودکار انجام می‌شود. نیمه پایینی آدرس IPv6 شما بدون تغییر باقی می‌ماند؛ زیرا آن آدرس MAC آداپتور اترنت شما است.
یک پیشوند جدید IPv6 توسط ISP به شما اختصاص داده می‌شود و این پیشوند جدید می‌تواند با به‌روزرسانی روترهای IPv6 در شبکه و اجازه دادن به پیکربندی خودکار IPv6 بدون حالت برای شناسایی پیشوند جدید بین همه هاست‌های پایانی توزیع شود.
برای بهره‌مندی از ویژگی‌ها و مزایای جدیدترین نسل پروتکل اینترنت به صفحه خرید CDN با ارائه IPv6 مراجعه کنید و در صورت نیاز از تیم پشتیبانی ابر دراک مشورت بگیرید.
فرمت‌های IPv6 address چیست؟
اندازه و فرمت آدرس IPv6 قابلیت آدرس‌دهی را افزایش می‌دهد. اندازه آدرس IPv6 معادل 128 بیت بوده و نمایش ترجیحی آن به شرح زیر است:
x:x:x:x:x:x:x:xدر فرمت بالا 8 قطعه 16 بیتی با مقادیر هگزادسیمال وجود دارد. آدرس‌های IPv6 از 0000:0000:0000:0000:0000:0000:0000:0000 تا ffff:ffff:ffff:ffff:ffff:ffff:ffff:ffff متغیر هستند.
علاوه‌بر این فرمت ترجیحی، آدرس‌های IPv6 ممکن است در دو فرمت کوتاه‌شده دیگر نیز نمایش داده شوند:
- حذف صفرهای ابتدایی: آدرس IPv6 را می‌توان با حذف صفرهای ابتدایی هر قطعه نمایش داد. به‌عنوان مثال، آدرس 1050:0000:0000:0000:0005:0600:300c:326b می‌تواند به‌صورت 1050:0:0:0:5:600:300c:326b نوشته شود.
- دو تا دونقطه (::): در نوشتن آدرس IPv6 می‌توان به‌جای دنباله‌ای از صفرها دو تا دونقطه (::) قرار داد. به‌عنوان مثال، آدرس ff06:0:0:0:0:0:0:c3 می‌تواند به صورت ff06::c3 نمایش داده شود. توجه کنید که دو تا دونقطه فقط یک بار در هر آدرس IP قابل استفاده است.
آدرس IPv4 را می‌توان درون آدرس IPv6 قرار داد. مقادیر هگزادسیمال برای 96 بیت سمت چپ و مقادیر دسیمال برای 32 بیت باقی‌مانده سمت راست مشخص می‌شوند که نشان‌دهنده آدرس IPv4 نهفته داخل IPv6 هستند. زمانی که در یک محیط شبکه مختلط کار می‌کنید، این فرمت سازگاری بین نودهای IPv6 و نودهای IPv4 را تضمین میکند. به‌این‌ترتیب اپلیکیشن‌های IPv6 می‌توانند به‌طور مستقیم با اپلیکیشن‌های IPv4 ارتباط برقرار کنند.
انواع آدرس IPv6
آدرس IPv6 انواع مختلفی دارد که هرکدام برای موارد خاصی استفاده می‌شوند. آدرس‌های IPv6 را می‌توانیم در دسته‌بندی‌های زیر قرار دهیم:
آدرس Unicast
آدرس unicast یک رابط واحد را مشخص میکند. یک بسته (Packet) که به مقصد آدرس unicast ارسال می‌شود، در واقع از یک هاست به هاست مقصد منتقل می‌شود. انواع آدرس unicast عبارت‌اند از:
- آدرس لینک محلی (Link-local): آدرس‌های لینک محلی برای استفاده در یک لینک محلی واحد (شبکه محلی) طراحی شده‌اند. این آدرس‌ها به‌طور خودکار روی همه رابط‌ها پیکربندی می‌شوند. پیشوند استفاده‌شده برای یک آدرس لینک محلی fe80::/10 است.
- آدرس جهانی (Global): آدرس‌های جهانی برای استفاده در همه شبکه‌ها طراحی شده‌اند. پیشوند مورد استفاده برای یک آدرس جهانی با 001 باینری شروع می‌شود.
- آدرس نامشخص (Unspecified): آدرس نامشخص 0.0.0.0.0.0.0.0 است که می‌توانید آن را با دو تا دونقطه (::) مخفف کنید. این آدرس نشان‌دهنده نبود یک آدرس است و آن را هرگز نمی‌توان به یک هاست اختصاص داد. آدرس نامشخص توسط یک هاست IPv6 استفاده می‌شود که هنوز آدرسی به آن اختصاص داده نشده است. به‌عنوان مثال، یک هاست بسته‌ای را برای کشف اینکه آیا یک آدرس توسط نود دیگری استفاده می‌شود یا خیر ارسال میکند. در چنین مواقعی هاست از آدرس نامشخص به‌عنوان آدرس منبع خود استفاده خواهد کرد.
- آدرس Loopback: این آدرس 0:0:0:0:0:0:0:1 است که می‌تواند به‌صورت 1:: نوشته شود. آدرس Loopback توسط یک گره برای ارسال یک بسته به خود استفاده می‌شود.
آدرس‌های لینک محلی و جهانی دو نوع معمولی آدرس unicast و آدرس‌های نامشخص و Loopback دو نوع خاص آن به شمار می‌روند.
آدرس Anycast
آدرس Anycast مجموعه‌ای از رابط‌ها را مشخص میکند که احتمالا در مکان‌های مختلف قرار دارند و همه یک آدرس واحد را به اشتراک می‌گذارند. بسته‌ای که به آدرس Anycast ارسال می‌شود، فقط به نزدیک‌ترین عضو گروه anycast منتقل خواهد شد.
آدرس Multicast
آدرس Multicast مجموعه‌از رابط‌ها را مشخص میکند که احتمالا در چندین مکان قرار دارند و پیشوند مورد استفاده برای آن ff است. اگر بسته‌ای به آدرس Multicast ارسال شود، یک نسخه از آن به همه اعضای گروه تحویل داده خواهد شد.
تفاوت IPv6 و IPv4 چیست؟
حالا که با پروتکل IPv6، فرمت و آدرس‌های آن آشنا شدیم، حتما به تفاوت‌های IPv6 و IPv4 تا حدودی پی برده‌اید. در ادامه تفاوت این دو پروتکل را به‌طور خلاصه بیان می‌کنیم:
| وجه تمایز | IPv4 | IPv6 |
| آدرس | طول آدرس IPv4 معادل 32 بیت (4 بایت) و فرمت آن nnn.nnn.nnn.nnn است؛ به‌طوری‌که هر n یک رقم دسیمال است.IPv4 معماری ساده‌تری نسبت به IPv6 دارد. | طول آدرس IPv6 معادل 128 بیت (16 بایت) است. فرمت آدرس IPv6 نیز به شکل زیر است:Xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxxهر x یک رقم هگزادسیمال و نشان‌دهنده 4 بیت است. |
| ردیابی ارتباطات | IPv4 از ردیابی ارتباطات (Communication trace) پشتیبانی میکند؛ ابزاری برای جمع‌آوری ردیابی دقیق بسته‌های TCP/IP که به سیستم وارد و از آن خارج می‌شوند. | IPv6 نیز از ابزار ردیابی ارتباطات پشتیبانی میکند. |
| DNS | اپلیکیشن‌ها نام هاست را قبول می‌کنند و سپس با کمک Socket API gethostbyname() از DNS برای گرفتن آدرس IP استفاده می‌کنند.اپلیکیشن‌ها همچنین آدرس‌های IP را قبول می‌کنند و سپس با کمک gethostbyaddr() از DNS برای دریافت نام هاست استفاده می‌کنند. | پشتیبانی از IPv6 با استفاده از نوع رکود AAAA و جست‌وجوی معکوس (IP-to-name) امکان‌پذیر است. یک اپلیکیشن ممکن است انتخاب کند که آدرس‌های IPv6 را از DNS بپذیرد یا خیر و سپس از IPv6 برای ارتباط استفاده کند یا خیر.socket API gethostbyname() فقط از IPv4 پشتیبانی میکند. در IPv6 یک API جدید getaddrinfo() برای انتخاب IPv6 only یا آدرس‌های IPV4 و IPv6 استفاده می‌شود. |
| FTP | پروتکل انتقال فایل (FTP) به شما اجازه ارسال و دریافت فایل‌ها در سراسر شبکه‌ها را می‌دهد. | FTP برای IPv6 نیز پشتیبانی می‌شود. |
| ICMP | پروتکل پیام کنترل اینترنت (ICMP) توسط IPv4 برای ارتباط اطلاعات شبکه استفاده می‌شود. | ICMP به‌طور مشابه در IPv6 نیز استفاده می‌شود. بااین‌حال ICMPv6 ویژگی‌های جدیدی نسبت به نسخه 4 دارد. انواع خطاهای پایه‌ای مانند مقصد غیرقابل دسترس، پاسخ و درخواست اکو در ICMP نسخه 6 باقی می‌مانند. همچنین انواع کدهای جدیدی برای پشتیبانی از Neighbor discovery و توابع مرتبط اضافه شده است. |
| IP header | بسته به گزینه‌های موجود IP طول متغیر 20 تا 60 بایت است. | طول ثابت 40 بایت است و هیچ گزینه IP header وجود ندارد. به‌طور کلی، هدر IPv6 ساده‌تر از هدر IPv4 است. |
مزایای استفاده از پروتکل IPv6 برای کسب‌وکارهای آنلاین
کسب‌وکارهای آنلاین برای ارائه خدمات خود به کاربران نهایی باید هرچه‌سریع‌تر وب‌سایت خود را از طریق پروتکل IPv6 در دسترس قرار دهند. از مهم‌ترین مزایای استفاده از پروتکل نسل ششم برای کسب‌وکارهای آنلاین می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
مهاجرت به IPv6؛ الزامی برای کسب‌وکارهای امروزی
مهاجرت به IPv6 سال‌ها است که در سراسر جهان در حال انجام است و تحت هیچ شرایطی نمی‌توان جلوی آن را گرفت. این پروتکل جدید توسط همه نهادهای استاندارد فنی اینترنت و فروشندگان تجهیزات شبکه تایید شده و به‌عنوان جایگزین IPv4 معرفی شده است. به همین خاطر توصیه می‌شود که کسب‌وکارهای آنلاین در هر زمینه‌ای برای بهبود سرعت و فرایند تحویل محتوا با هر نوع پروتکل اتصال به کاربران نهایی از راهکاری برای سرویس‌دهی به کاربران IPv6 بهره برند. استفاده از CDN با پشتیبانی از IPv6 بهترین راه مهاجرت به IPv6 است. شرکت‌های ارائه‌دهنده CDN مانند ابر دراک با ارائه سرویس CDN با پشتیبانی از IPv6 مهاجرت کسب‌وکارهای آنلاین به جدیدترین نسل پروتکل اینترنت را آسان‌تر کرده‌اند.
کاهش هزینه‌های استفاده از IPv6 نسبت به IPv4 در آینده
چنانچه خدمات آنلاین شما برای کاربران نهایی با IPv6 سازگار نباشد، در آینده هزینه‌های شبکه شما از هزینه‌های مهاجرت به IPv6 نیز بیشتر خواهد بود. استفاده از IPv4 نه‌تنها هزینه‌های پشتیبانی از سیستم‌های IPv4 را به همراه خواهد داشت، بلکه تاثیر قابل توجهی روی امنیت کاربران و وب‌سایت نیز دارد. توجه کنید که شرکت ابر دراک امکان فعال‌سازی IPv6 روی CDNهای خود را به‌صورت رایگان برای همه کسب‌وکارهای آنلاین فراهم کرده است. ازهمین‌رو شما می‌توانید بدون پرداخت هیچ‌گونه هزینه اضافه و فقط با خرید CDN ابر دراک به‌طور هم‌زمان از ترافیک IPv4 و IPv6 کاربران نهایی خود پشتیبانی کنید.
افزایش مقیاس‌پذیری و دوام کسب‌وکارهای امروزی با IPv6
استفاده از IPv6 برای گسترش کسب‌وکار و بهره‌مندی از مزایای محاسبات ابری و اینترنت اشیا یک ضرورت جدی محسوب می‌شود. با توجه به اندازه، انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری شبکه‌های IPv6، امکان ایجاد نوآوری و کشف مدل‌های جدید کسب‌وکار فراهم شده است و شما می‌توانید بدون محدودیت‌های ناشی از IPv4 به سمت آینده حرکت کنید. همچنین ذکر این نکته ضروری است که رشد و توسعه کسب‌وکارهایی که فقط قادر به خدمات‌دهی به کاربرانی با ترافیک IPv4 هستند، در آینده‌ای نزدیک با مشکل مواجه خواهند شد.
فقط یک کلیک تا فعال‌سازی رایگان IPv6 روی CDN ابر دراک
در این مقاله به سوال «IPv6 چیست» پاسخ دادیم و مزایای استفاده از پروتکل جدید اینترنت را برای کاربران نهایی و کسب‌وکارها بیان کردیم. اگر شما هم صاحب یک کسب‌وکار آنلاین هستید و قصد بهره‌مندی از یک شبکه توزیع محتوا (CDN) امن‌تر، قدرتمندتر و کارآمدتر را دارید، CDN ابر دراک با امکان فعال‌سازی رایگان IPv6 بهترین گزینه برای شما است. بعد از خرید پلن‌های غیررایگان CDN ابر دراک می‌توانید فقط با یک کلیک و به‌صورت رایگان، از طریق هر دو پروتکل IPv4 و IPv6 به درخواست‌های ارسال‌شده به سرویس آنلاین خود پاسخ دهید. چنانچه هرگونه سوالی در زمینه فعال‌سازی IPv6 دارید، از طریق ثبت تیکت یا شماره تلفن با تیم پشتیبانی ابر دراک در تماس باشید.
